Picture
Έκθεση με κατασκευές της Όλγας Σπανού

Την ατομική έκθεση της εικαστικού Όλγας Σπανού παρουσιάζει ο πολυχώρος «Αποθήκες» στην περιοχή Αγίου Λαζάρου στην Λάρνακα από τις 26 Ιουλίου μέχρι και τις 05 Αυγούστου 2013.

Στην συγκεκριμένη έκθεση παρουσιάζονται τόσο οι κατασκευές της εικαστικού όσο και  ζωγραφικά έργα. Επιπλέον αντλώντας έμπνευση από την ιδιαιτερότητα του χώρου των Αποθηκών η καλλιτέχνης δημιούργησε και κατασκευές ειδικά για την συγκεκριμένη έκθεση. Τα έργα που παρουσιάζονται στην έκθεση έχουν όλα σαν κοινό στοιχείο την χρησιμοποίηση «ευτελών υλικών» για την δημιουργία τους. Η χρήση τέτοιου είδους υλικών για την κατασκευή έργων τέχνης παραπέμπει στο ιταλικό κίνημα της Arte Povera που παρουσιάστηκε την δεκαετία του 1960 στην Ιταλία. Κύριως εκπρόσωπος του κινήματος είναι ο Έλληνας Γιάννης Κουνέλης.

Χαρακτηριστικό του κινήματος και των καλλιτεχνών που το εκπροσωπούν είναι η χρήση των ευτελών υλικών τα οποία μέσα από την χρήση τους αναγάγονται σε αισθητικά προϊόντα - έργα τέχνης. Σε μια παρόμοια κίνηση μέσα από την δουλειά της προβαίνει και η Όλγα Σπανού.

Η εικαστικός χρησιμοποιεί για τις κατασκευές της τενεκεδάκια από αλουμίνιο τα οποία βάφει, λυγίζει παραμορφώνει για να πετύχει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Αυτό που προκαλεί θαυμασμό σε αυτού του είδους την δουλειά είναι ότι παρόλο που τα επιμέρους κομμάτια από τα οποία είναι καμωμένα είναι στατικές στερεές φόρμες, οι φόρμες των τελικών γλυπτών που δημιουργούνται είναι οργανικές, έχουν κίνηση και ροή. Πολλά μοιάζουν να μιμούνται την κίνηση του νερού, ένα σιντριβάνι που χύνεται, ένα κύμα που σκάει, σύννεφα που ταξιδεύουν. Σε άλλες περιπτώσεις τα γλυπτά είναι πιο στατικά. Σε αυτές τις περιπτώσεις συνήθως βλέπουμε το πάντρεμα περισσότερων υλικών όπως το ξύλο, κομμάτια από σίδερο και καθρέπτες.

Η φόρμα των γλυπτών και η κίνηση τους φαίνεται να είναι η απαρχή και για την μορφή των ζωγραφικών έργων, καθώς η πλειονότητα των ζωγραφικών έργων φαίνεται να έχει κοινά στοιχεία με τις μορφές των γλυπτών. Ακόμη και στα ζωγραφικά έργα η εικαστικός χρησιμοποιεί ευτελή υλικά. Ορισμένοι πίνακές της δεν είναι ουσιαστικά ζωγραφισμένοι πάνω σε καμβά, αλλά σε μια ιδιόμορφη επιφάνεια που φτιάχνει η ίδια. Η επιφάνεια αυτή είναι φτιαγμένη από λωρίδες από παλαιά υφάσματα τα οποία η ίδια μπλέκει μεταξύ τους για να δημιουργήσει μια πιο ενιαία επιφάνεια πάνω στην οποία να μπορεί να ζωγραφίσει. Τα έργα της είναι χρωματικά λιτά καθώς χρησιμοποιεί κυρίως το μαύρο, το λευκό και σε ορισμένες περιπτώσεις το πορτοκαλί. Αποτελούνται κυρίως από γεωμετρικά σχήματα και απλές φόρμες. Το αποτέλεσμα  είναι έργα τέχνης τα οποία μεταφέρουν μια πρωτόγονη αισθητική.


 
Picture
Η τέχνη της αντιγραφής

Η αντιγραφή έργων τέχνης από άλλους καλλιτέχνες είναι μια γκρίζα ζώνη σε ότι αφορά τις ηθικές αξίες που διέπουν την τέχνη του σήμερα. Είναι γενικά αποδεκτό ότι είναι απαράδεκτο για ένα καλλιτέχνη να αντιγράψει το έργο ενός άλλου καλλιτέχνη και να το παρουσιάσει σαν δικό του. Είναι όμως επιτρεπτό για κάποιο καλλιτέχνη να επηρεαστεί από ένα άλλο καλλιτέχνη ακόμη και να οικειοποιηθεί μια ιδέα ή μια εικόνα ενός άλλου, αρκεί αυτή να αποτελέσει αφετηρία την οποία να την εξελίξει με τον δικό του προσωπικό τρόπο.

Τι συμβαίνει όμως με τους καλλιτέχνες που επιλέγουν σαν τομέα την επαγγελματική αντιγραφή γνωστών έργων τέχνης; Που επιλέγουν δηλαδή σαν επάγγελμα την αντιγραφή έργων τέχνης επί παραγγελίας για άτομα που αγαπούν ιδιαίτερα ένα συγκεκριμένο αριστούργημα αλλά δεν μπορούν να αποκτήσουν το αυθεντικό. Σύμφωνα με τα σύγχρονα κριτήρια της τέχνης όπου η πρωτοπορία και η δημιουργικότητα κατέχουν πρώτη θέση δεν θα μπορούσαμε να τους χαρακτηρίσουμε σαν καλλιτέχνες παρά μόνο σαν ταλαντούχους τεχνίτες. Ακόμη όμως και αυτός ο χαρακτηρισμός δημιουργεί περαιτέρω ερωτήματα και προβληματισμό.

 Αυτοί οι άνθρωποι για να μπορούν να πετυχαίνουν μια σωστή αντιγραφή πρέπει να έχουν το ταλέντο και τις τεχνικές ικανότητες να αντιγράψουν τα πρωτότυπα. Άρα πολλές από τις ικανότητες που θαυμάζουμε στον πρωταρχικό δημιουργό καλλιτέχνη υπάρχουν και σε αυτόν που το αντιγράφει. Άρα γιατί να μην τον χαρακτηρίσουμε καλλιτέχνη. Ακόμη αυτοί οι άνθρωποι ανταποκρίνονται στα γούστα και στις ανάγκες ενός αρκετά μεγάλου μερίσματος τους κοινού που αγαπά, θαυμάζει και επιθυμεί τα έργα τους. Μάλιστα μια έρευνα στο διαδίκτυο αποκαλύπτει ότι υπάρχουν πολλές ιστοσελίδες και εταιρείες που ειδικεύονται στην αντιγραφή αριστουργημάτων Ακόμη πιο εκπληκτικό είναι ότι συχνά οι ίδιοι οι συλλέκτες και τα μουσεία τέχνης προσλαμβάνουν άτομα για να αντιγράψουν αριστουργήματα. Έτσι εκθέτουν τα αντίγραφα ενώ τα αυθεντικά παραμένουν ασφαλισμένα σε θησαυροφυλάκια ή τραπεζικές θυρίδες. Στην συγκεκριμένη περίπτωση γεννιούνται ακόμη περισσότερα ερωτήματα. Ποιά η διαφορά του αυθεντικού από το αντίγραφο; Αφού ένας θεατής ο οποίος θαυμάζει την τέχνη, την τεχνική και το συναίσθημα ενός δήθεν αυθεντικού έργου μπορεί στην ουσία να θαυμάζει την τέχνη και τεχνική ενός υπέροχου αντίγραφου.

Είναι ερωτήματα που έχουν βασανίσει ανά διαστήματα πολλούς . Υπάρχουν ορισμένοι που υποστηρίζουν ότι στο αυθεντικό έργο έχει κληροδοτηθεί μια αύρα, που φέρει την ίδια την ενέργεια του δημιουργού. Όμως η ενέργεια και η αύρα του έργου τέχνης δεν είναι κάτι που μπορεί να καταγραφεί και να μετρηθεί. Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν είναι τυχαίο που χιλιάδες θεατές κάθε χρόνο στήνονται για ώρες σε ουρές έξω από μουσείο για να θαυμάσουν τα αυθεντικά έργα τέχνης. Τώρα αν αυτό οφείλεται, στην αύρα των έργων ή στους μύθους που δημιουργούνται γύρω από την έννοια του αυθεντικού αυτό είναι μια άλλη ιστορία.



 
Picture
How many shades would an artist pack for holidays

Μια εναλλακτική προσέγγιση στον τρόπο που βλέπουμε και αντιμετωπίζουμε την τέχνη μας προτείνει ένα νέο πρότζεκτ που παρουσιάζεται αυτή την περίοδο στην παλιά Λευκωσία υπό τον τίτλο «How many shades would an artist pack for holidays». Το συγκεκριμένο πρότζεκτ διοργάνωσαν οι εικαστικοί Μαρία Τουμάζου και Μαρίνα Ξενοφώντος. Τελικό αποτέλεσμα είναι η έκθεση που παρουσιάζεται στους χώρους «Νεοτερισμοί Τουμάζου» και «Άλας» στην περιοχή Φανερωμένης στην παλιά Λευκωσία και έχει διάρκεια από τις 12/07 μέχρι τις 26/07. Οι δύο χώροι είναι παλιά καταστήματα της περιοχής που χρησιμοποιούνται τώρα σαν εκθεσιακοί χώροι. Για παράδειγμα στο κατάστημα Νεοτερισμοί Τουμάζου υπάρχουν ακόμα τα εμπορεύματα στο ισόγειο τα οποία διατίθενται προς πώληση ενώ προβολές καλλιτεχνικών βίντεο γίνονται στο μεσοπάτωμα.

 Στα πλαίσια του προζεκτ προσκάλεσαν οκτώ ξένους καλλιτέχνες να συμμετέχουν στην όλη διαδικασία. Η συμμετοχή μπορούσε να γίνει με δύο πολύ διαφορετικούς τρόπους. Οι καλλιτέχνες μπορούσαν να επιλέξουν να παραμείνουν δύο βδομάδες στο νησί και να δημιουργήσουν έργα ή μπορούσαν απλά να αποστείλουν έργα και να εκπροσωπηθούν δια μέσω τους στην έκθεση.

Κοιτάζοντας την έκθεση γενικά γίνεται φανερό ότι μερικά έργα κατορθώνουν να κερδίσουν το ενδιαφέρον του θεατή περισσότερο από άλλα καθώς σε αυτά η πρόθεση του καλλιτέχνη είναι άμεσα κατανοητή. Ταυτόχρονα υπάρχουν έργα στα οποία η αναφορά στην Κύπρο είναι πιο άμεση και ευδιάκριτη ενώ σε άλλες περιπτώσεις τα έργα θα μπορούσε να είχαν δημιουργηθεί με αναφορές σε οποιαδήποτε άλλη χώρα ή κουλτούρα.

Το πιο ενδιαφέρον κομμάτι του όλου πρότζεκτ είναι περισσότερο η ιδέα που διαπραγματεύεται. Με την συνύπαρξη μέσα στον ίδιο χώρο έργων από καλλιτέχνες που παρέμειναν στην Κύπρο και δημιούργησαν έργα και καλλιτέχνες που απλά απέστειλαν την δουλειά τους από το εξωτερικό μπορεί να γίνει η σύγκριση των δύο αποτελεσμάτων. Ουσιαστικά αυτή η έκθεση θέτει ένα ερώτημα: μπορεί ένας καλλιτέχνης μέσα σε ένα μικρό χρονικό διάστημα, όπως είναι οι δύο  βδομάδες, να βιώσει και να αφομοιώσει το περιβάλλον της χώρας ή πόλης που επισκέπτεται ώστε να δημιουργήσει ένα έργο τέχνης; Ένα έργο που να μην λειτουργεί επιφανειακά αλλά να έχει μια πιο βαθιά ανάλυση των γνωρισμάτων ή προβληματισμών που σχετίζονται με την χώρα αυτή. Ακόμη γενικότερα πιο το νόημα των residencies (προγράμματα στα οποία οι καλλιτέχνες παραμένουν σε μια χώρα για ένα χρονικό διάστημα όπου τους παρέχονται οι απαραίτητες διευκολύνσεις για να πράξουν έργο);

Πρόκειται για μια πολύ ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία από την πλευρά των δύο εικαστικών Μαρίας Τουμάζου και Μαρίνας Ξενοφώντος. Είναι σημαντικό νέοι καλλιτέχνες να βρίσκουν τρόπους να δραστηριοποιούνται , να δημιουργούν και να πειραματίζονται και πέρα από τα καθιερωμένα πλαίσια. Έρχονται έτσι νέες φρέσκες ιδέες και δημιουργούνται αφορμές για διάλογο και προβληματισμό.


 
Picture
Η ομορφιά του κόσμου της Κύπρου

Η άφιξη του διάσημου έργου του Αδαμάντιου Διαμαντή «Ο κόσμος της Κύπρου» στο Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο στις 24 Απριλίου 2013 ήταν ένα ιδιαίτερα σημαντικό γεγονός για τα Κυπριακά εικαστικά δρώμενα. Έχοντας δει φωτογραφίες του έργου, γνωρίζοντας την ιστορική σημασία του και αναγνωρίζοντας την σημαντική θέση που κατέχει ο Αδαμάντιος Διαμαντής στην νεότερη Κυπριακή Ιστορία της Τέχνης δεν μπόρεσε να με προετοιμάσει για την ένταση και την συγκίνηση που βίωσα όταν βρέθηκα μπροστά του. Το τεραστίων διαστάσεων έργο απεικονίζει φιγούρες από τη Κυπριακή πραγματικότητα  στις δεκαετίες του 50 και 60. Στόχος του δημιουργού ήταν να καταγράψει τον κόσμο και τα τοπία της Κύπρου αυτούσια, όπως τα έβλεπε ο ίδιος. Έτσι επισκεπτόταν διάφορα μέρη του νησιού και δημιουργούσε σκίτσα και εικόνες τις οποίες χρησιμοποίησε αργότερα για την δημιουργία του έργου. Οι 67 φιγούρες που αποτελούν το έργο είναι στην πλειονότητά τους πραγματικά πρόσωπα και μοιάζουν να είναι ζωγραφισμένα σε φυσικό μέγεθος. Με την χρήση τριών μόνο βασικών χρωμάτων, άσπρο, μαύρο και γήινο καφέ το έργο είναι χρωματικά λιτό. Κοιτάζοντας το έργο δεν μπορεί κανείς παρά να θαυμάσει την ένταση των γραμμών, την σιγουριά στις πινελιές, την ικανότητα του καλλιτέχνη να συλλαμβάνει με μερικές μόνο γραμμές τα χαρακτηριστικά και την έκφραση στα πρόσωπα αλλά και την φρεσκάδα του έργου που δεν είναι ούτε παρα-δουλεμένο ούτε ατελές. Παρόλο το μέγεθος του, στο κάθε σημείο, στην κάθε γωνιά έχει δοθεί η κατάλληλη σημασία. Ένα πραγματικό αριστούργημα.

Στο Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο, το έργο μήκους 17,5 μέτρων και ύψους 1,75 μέτρων βρίσκεται εκτεθειμένο στον δεύτερο όροφο του μουσείου με τρόπο που να σχηματίζει ένα Π. Έτσι όταν ο θεατής εισέρχεται στο κέντρο του εκτεθειμένου έργου, αισθάνεται σαν να γίνεται ένα με το έργο. Ουσιαστικά είναι σαν να βρίσκεσαι στην μέση μιας πλατείας του χωριού, περικυκλωμένος από φιγούρες ανθρώπων που αποτελούσαν τον κόσμο της Κύπρου στο παρελθόν. Κατά ένα παράδοξο τρόπο ένα δισδιάστατο, ζωγραφικό έργο μοιάζει να γίνεται τρισδιάστατο και διαδραστικό.

Προσωπικά είναι η πρώτη φορά που βρέθηκα μπροστά σε ένα τόσο μνημειώδες έργο το οποίο είναι τόσο έντονα Κυπριακό. Μοιάζει να συνοψίζει μέσα του την ενέργεια και το πνεύμα της Κύπρου του παρελθόντος. Μοιάζει να υμνεί την Κύπρο του παρελθόντος. Οι φιγούρες, τα χαρακτηριστικά του προσώπου, τα σπίτια και τα τοπία στο βάθος πάλλονται με την ενέργεια του νησιού μας. Με μια ενέργεια τόσο οικεία αλλά ταυτόχρονα και τόσο ξεχασμένη, τόσο απομακρυσμένη από αυτό που γνωρίζουμε σήμερα σαν Κυπριακή πραγματικότητα.

 Είναι πολύ σημαντικό που ένα έργο σταθμός στη Κυπριακή Ιστορία της Τέχνης επέστρεψε στο νησί. Για τους νέους σύγχρονους εικαστικούς αλλά ακόμη και για αυτούς που δεν ασχολούνται με την ζωγραφική είναι μια ευκαιρία να γνωρίσουμε και να εκτιμήσουμε το παρελθόν μας, τις ρίζες μας.

Το έργο θα παραμείνει στον χώρο του Λεβέντειου Μουσείου μέχρι τις 6 Οκτωβρίου και τον Νοέμβριο θα μεταφερθεί μόνιμα στην Λεβέντειο Πινακοθήκη


 
Picture
«Displays» στο Points Centre

Είναι αναμφίβολο ότι η Κρατική Συλλογή Σύγχρονης Τέχνης του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού είναι μια από τις πιο σημαντικές Κρατικές πολιτιστικές Συλλογές. Παρόλες τις όποιες ελλείψεις της, αυτή την στιγμή ίσως να είναι η πιο σημαντική διαχρονική προσπάθεια καταγραφής και διαφύλαξης της Κυπριακής Σύγχρονης Τέχνης. Το τραγικό είναι ότι με την απουσία ενός Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης τα έργα αυτής της συλλογής ή παραμένουν φυλαγμένα στις αποθήκες του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού ή διακοσμούν κυβερνητικά γραφεία και κτίρια ή στην καλύτερη περίπτωση φιλοξενούνται στην Κρατική Πινακοθήκη. Έτσι πολλά έργα που θα μπορούσαν να αποτελέσουν κομβικά σημεία έμπνευσης, προβληματισμού και συζήτησης για τους νέους καλλιτέχνες βρίσκονται θαμμένα στην αφάνεια. Έργα που θα μπορούσαν να αποτελέσουν απαρχή μιας ουσιαστικής κατανόησης της πορείας της σύγχρονης εικαστικής δημιουργίας στην Κύπρο.

Το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Points, μια ιδιωτική πρωτοβουλία που λειτούργησε πρόσφατα στην Λευκωσία, έρχεται να ταράξει τα λιμνάζοντα νερά με το ερευνητικό πρόγραμμα «Displays». Το πρόγραμμα είχε σαν στόχο την ενθάρρυνση της πρόσβασης, μελέτης και επιστημονικής πλαισίωσης της Κυπριακής Κρατικής Συλλογής Σύγχρονης Τέχνης και των αρχείων της. Στα πλαίσια αυτού του προγράμματος διάφορα άτομα από διαφορετικούς κλάδους και τομείς που σχετίζονται με τις Εικαστικές Τέχνες επέλεξαν να παρουσιάσουν έργα από την κρατική συλλογή. Μετά την πρώτη παρουσίαση ορισμένων έργων, κάθε βδομάδα προστίθονταν και άλλα έργα που είχαν επιλεχθεί από την κρατική συλλογή. Το τελικό αποτέλεσμα είναι μια μη επιμελημένη ομαδική έκθεση που εξακολουθεί να παρουσιάζεται στον χώρο του κέντρου μέχρι τις 20 Ιουλίου.

Πρόκειται για μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα έκθεση καθώς δίνει την ευκαιρία στο κοινό να δει σημαντικά έργα σύγχρονων Κυπρίων καλλιτεχνών τα οποία διαφορετικά δεν θα είχε την ευκαιρία να δει. Ειδικότερα για τους νέους είναι ευκαιρία να γνωρίσουν και έργα από παλαιότερες σειρές Κυπρίων εικαστικών. Ταυτόχρονα πολύ ενδιαφέρον έχουν τα κείμενα που συνοδεύουν τα έργα και στα οποία παρουσιάζονται οι λόγοι που οδήγησαν τους συμμετέχοντες να επιλέξουν τα συγκεκριμένα έργα. Κοιτάζοντας την έκθεση γινόμαστε μάρτυρες της πολυμορφίας και του πλούτου της Κυπριακής εικαστικής παραγωγής αλλά και της πολυμορφίας των απόψεων και τους προβληματισμούς του κλάδου γενικότερα.

Το σημαντικό στην συγκεκριμένη πρωτοβουλία δεν είναι τόσο το τελικό αποτέλεσμα της έκθεσης, όσο η γενικότερη ιδέα και διαδικασία. Δηλαδή οι ενδιαφέρουσες συζητήσεις που δημιουργήθηκαν, οι παρουσιάσεις που έλαβαν χώρα, αλλά ακόμα πιο σημαντικό το γεγονός ότι μερικά ξεχασμένα έργα βγήκαν από την αφάνεια. Θα ήταν πολύ θετικό αν μετά από αυτό το πρόγραμμα το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού επιδίωκε τη οργάνωση τέτοιου είδους εκδηλώσεων ή εκθέσεων με έργα από την κρατική συλλογή ακόμη και στα πλαίσια συνεργασίας με ιδιωτικούς φορείς. Θα έδινε έτσι την ευκαιρία στον κόσμο να εκτιμήσει αλλά και να συνειδητοποιήσει πόσο σημαντική είναι η κρατική συλλογή, όχι απλά σαν μηχανισμός στήριξης των καλλιτεχνών και των γκαλερί αλλά και λόγω των έργων που την αποτελούν. 



 
Picture
Αναφορικά με το κείμενο μου «Η εικονική διαμαρτυρία και τα ερωτήματα» θα ήθελα να σημειώσω ότι με κανένα τρόπο δεν ήθελα να θίξω τον καλλιτέχνη Άντρο Ευσταθίου. Μέσω του σχολιασμού της συγκεκριμένης εικαστικής πράξης στόχος ήταν  να τεθούν ερωτήματα και προβληματισμοί.


Η εικονική διαμαρτυρία και τα ερωτήματα 

Πριν δύο βδομάδες περίπου ο Κύπριος ζωγράφος Αντρέας Ευσταθίου επέλεξε ένα ευφάνταστο τρόπο για να διαμαρτυρηθεί για τις πρόσφατες εξελίξεις στην οικονομική κατάσταση της Κύπρου.Τοποθέτησε έξω από την Κεντρική Τράπεζα είκοσι αυτοσχέδιες τουαλέτες. Οι τουαλέτες του φτιαγμένες από τον ίδιο από γύψο είχαν διπλή ερμηνεία καθώς όταν της έβλεπες από μπροστά έμοιαζαν με τουαλέτες ενώ από πίσω έμοιαζαν με ταφόπλακες. Όπως δήλωσε ο ίδιος ο καλλιτέχνης «Μέσω της εικαστικής τέχνης κάνω μια εικονική διαμαρτυρία για το καλό της Κύπρου, γι' αυτό και τις έστησα έξω από αυτό το κτίριο». Το μήνυμα που ήθελε να μεταφέρει ο καλλιτέχνης είναι προφανές. Πιστεύω ότι ο οποιοσδήποτε περαστικός περνούσε έξω από το κτίριο της Κεντρικής Τράπεζας θα μπορούσε να κατανοήσει άμεσα τι προσπαθούσε να μεταφέρει ο καλλιτέχνης. Γεννιέται όμως ένα προφανές ερώτημα, το οποία φυσικά δεν περιορίζεται στην συγκεκριμένη κίνηση αλλά είναι πολύ ευρύτερο. Είναι αυτό τέχνη ; Τι διαφοροποιεί την συγκεκριμένη κίνηση από μια οποιαδήποτε διαμαρτυρία ενός άλλου πολίτη που θα μπορούσε να τοποθετήσει κάτι παρόμοιο έξω από την Κεντρική Τράπεζα; Αν αυτή την κίνηση την έκανε ένας πολίτης τα μέσα μαζική ενημέρωσης θα την ονόμαζαν «εικαστική διαμαρτυρία»; Άραγε οι αρχές θα έδειχναν τόση ανέχεια, ή δεν του επέτρεπαν καν να τις τοποθετήσει ; Είναι φυσικά ερωτήματα που δεν μπορούν να απαντηθούν. Το μόνο που μπορούμε να δηλώσουμε είναι την αδιαμφισβήτητη αλήθεια ότι οι καλλιτέχνες αντιμετωπίζονται με περισσότερη ανέχεια από την κοινωνία γενικότερα σχετικά με κάποιες ιδιορρυθμίες τους. 


Φυσικά αν αναλογιστούμε μια γενική ιδέα που επικρατεί σχετικά με τέχνη και τον καλλιτέχνη από τον 20ο αιώνα, ότι δηλαδή ένα αντικείμενο/δημιούργημα είναι τέχνη εφόσον το ονοματίσει έτσι ο καλλιτέχνης, τότε η συγκεκριμένη κίνηση εντάσσεται μέσα σε ένα ευρύτερο φιλοσοφικό πλαίσιο. Ταυτόχρονα όμως στην συγκεκριμένη περίπτωση βρισκόμαστε και μπροστά σε μια μουδιασμένη αντιμετώπιση από τον χώρο τον τεχνών στην Κύπρο. Δηλαδή η συγκεκριμένη κίνηση δεν φαίνεται να αναγνωρίζεται έστω και σαν μια προσωρινή «εγκατάσταση στον χώρο», ένα «επίσημο» έργο τέχνης. Αντίθετα η κίνηση μοιάζει να αγνοείται σε μεγάλο βαθμό από την καλλιτεχνική κοινότητα και να παραμένει ασχολίαστη. Σε αυτή την περίπτωση δημιουργούνται ακόμα περισσότερα ερωτήματα. Που οφείλετε αυτή η αντιμετώπιση;  Αν η συγκεκριμένη κίνηση γινόταν από ένα πιο αναγνωρίσιμο καλλιτέχνη με μια πορεία και προηγούμενο στην δημιουργία πολιτικοποιημένης τέχνης και εγκαταστάσεων στον χώρο τότε η κίνηση θα είχε περισσότερη ανταπόκριση από το εικαστικό κοινό;  Πιστεύω πως ναι. Ίσως αυτό να οφείλεται και στον τρόπο με τον οποίο ο ίδιος ο καλλιτέχνης παρουσίασε την κίνηση. Δεν εντάχθηκε στα καθιερωμένο πλαίσιο, δεν είχε την υποστήριξη κάποιας γκαλερί, δεν ανήκε σε μια επίσημη ομάδα, δεν εξέδωσε θεωρητικό σκεπτικό, προφανώς διότι η κίνηση ήταν τόσο ξεκάθαρη που δεν το χρειαζόταν. Μήπως όμως τελικά είναι απαραίτητο; Στην τελική ίσως και ο ίδιος ο καλλιτέχνης να μην ήθελε να θεωρηθεί η κίνηση αυτή σαν έργο τέχνης, μπορεί να ήθελε απλά να προβληματίσει μήπως όμως αυτός δεν είναι και ο ρόλος της τέχνη;




    Μαργαρίτα Παρασκευαϊδου
    κριτικός τέχνης

    Επιστρέφοντας στην Κύπρο με το τέλος των σπουδών μου με ένα πτυχίο Καλών Τεχνών και είνα μεταπτυχιακό στην Κριτική Τέχνης έψαχνα τρόπους να δραστηριοποιηθώ. Συνειδητοποιώντας ότι τα ΜΜΕ στην πλειονότητα των περιπτώσεων απλά ανακύκλωναν τα δελτία τύπου που έστελναν οι γκαλερί και οι καλλιτέχνες αποφάσισα να επισκέπτομαι τις εκθέσεις και  να γράφω για την προσωπική μου άποψη και εντυπώσεις και να την στέλνω στον τύπο. Σταδιακά αυτή η απασχόληση εξελιχθήκε σε εβδομαδίαια στήλη στον Κυριακάτικο Φιλελεύθερο σχετικά με τα εικαστικά την οποία και διατηρώ από το 2007. Μέσα από αυτή την σελίδα στόχος μου είναι να αναδημοσιεύω τα άρθρα αυτά, λίγες μέρες μετά την επίσημη δημοσίευσή τους.

    Archives

    December 2013
    November 2013
    October 2013
    September 2013
    August 2013
    July 2013
    June 2013
    May 2013
    April 2013
    March 2013
    February 2013
    January 2013
    December 2012

    View my profile on LinkedIn