Picture
Ποιά η θέση της γυναίκας στον κόσμο της τέχνης;

Το αν στον κόσμο των εικαστικών τεχνών σήμερα έχει επιτευχθεί ισότητα σε ότι αφορά το γυναικείο και το αντρικό φύλο είναι ένα ζήτημα το οποίο έχει προβληματίσει πολλούς. Με μια επιφανειακή ματιά στον κόσμο των τεχνών βλέπουμε ότι σήμερα τα πράγματα είναι πιο ευεργετικά για τις γυναίκες καλλιτέχνες από ότι στο παρελθών. Υπάρχει όμως πραγματικά ισότητα;

Για παράδειγμα κοιτώντας σφαιρικά την τέχνη της Αναγεννησιακής Ιταλίας, βρίσκουμε γνωστά παραδείγματα από εξαίσιες τοιχογραφίες, πίνακες ζωγραφικής και αριστουργηματικά αγάλματα. Κανένα όμως από τα πιο διάσημα έργα της τέχνης εκείνης της εποχής δεν έχει δημιουργηθεί από γυναίκα. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι δεν υπήρχαν γυναίκες καλλιτέχνες πριν από την σύγχρονη εποχή. Ο Ρωμαίος συγγραφέας Πλίνιος ο Πρεσβύτερος αναφέρεται ευρέως σε γυναίκες καλλιτέχνες. Ενώ ο Αναγεννησιακός συγγραφέας Giorgio Vasari επαινεί επίσης ένα μεγάλο αριθμό γυναικών καλλιτεχνών. Αλλά ο κλάδος της ζωγραφικής και της γλυπτικής τέχνης θεωρείτο σαν ένα καθαρά ανδροκρατούμενο περιβάλλον και οι γυναίκες θα μπορούσε να παρακάμψουν το σύστημα μόνο υπό εξαιρετικές περιστάσεις , όπως η Ιταλίδα καλλιτέχνης της εποχής του Μπαρόκ Artemisia Gentileschi. Οι κλάδοι στους οποίους οι γυναίκες ήταν ενεργές, όπως για παράδειγμα η υφαντουργία, θεωρούνταν χειροτεχνία και όχι τέχνη.  Το δεδομένο είναι ένα, δεν υπάρχει γυναίκα καλλιτέχνης που να αντιστοιχεί, αν όχι σε ταλέντο, όμως σίγουρα σε αναγνωρισιμότητα με τον Ντα Βίντσι, τον Μιχαηλ-Άγγελο, τον Ρεμπράντ ή τον Πικάσσο ή ακόμα πιο σύγχρονα όπως τον Warhol.

Είναι πολλοί που υποστηρίζουν ότι η «απουσία» ιδιοφυιών γυναικών καλλιτεχνών δεν οφείλεται μόνο στις αντίξοες συνθήκες που αντιμετώπιζαν γενικότερα οι γυναίκες των περασμένων αιώνων. Οφείλονται και στα ιδεολογικά στερεότυπα ατόμων που ασχολούνται ακόμη και σήμερα με τον κλάδο της Τέχνης, όπως οι ιστορικοί τέχνης και οι κριτικοί τέχνης που καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την αναγνωρισημότητα του καλλιτέχνη. Υπάρχει μήπως μια υποσυνείδητη εικόνα του υπέρτατου έργου τέχνης και της αριστείας του καλλιτέχνη που προϋποθέτει να έχεις αρσενικό φύλο; Χιλιάδες χρόνια προκατάληψης έχουν σαν αποτέλεσμα, η αίσθηση του μεγαλείου ενός έργου τέχνης να είναι ακόμα βαθιά πατριαρχική υπόθεση. Αυτό αντικατοπτρίζεται και στην λιγότερα ιδεολογική ή φιλοσοφική έκφανση του κόσμου της τέχνης, την Αγορά Έργων Τέχνης. Έργα γυναικών καλλιτεχνών έχουν μέχρι και 10 φορές χαμηλότερη τιμή από σύγχρονους άντρες συνάδελφους τους. Παρόλα αυτά, τα δεδομένα φαίνεται να καλυτερεύουν σταδιακά για της γυναίκες καλλιτέχνες. Μεγάλο επίτευγμα θεωρήθηκε για παράδειγμα η πώληση έργου της Ιμπρεσιονίστριας Berthe Morisot για 10,9 εκατομμύρια που φαίνεται να ανοίγει το δρόμο για τις γυναίκες καλλιτέχνες. Αν και ο δρόμος φαίνεται ιδιαίτερα μακρύς αν αναλογιστεί κανείς ότι η υψηλότερη τιμή για άντρα καλλιτέχνη είναι τα 205 εκατομμύρια για τα οποία πωλήθηκε το έργο του Paul Cezanne.




Your comment will be posted after it is approved.


Leave a Reply.

    Μαργαρίτα Παρασκευαϊδου
    κριτικός τέχνης

    Επιστρέφοντας στην Κύπρο με το τέλος των σπουδών μου με ένα πτυχίο Καλών Τεχνών και είνα μεταπτυχιακό στην Κριτική Τέχνης έψαχνα τρόπους να δραστηριοποιηθώ. Συνειδητοποιώντας ότι τα ΜΜΕ στην πλειονότητα των περιπτώσεων απλά ανακύκλωναν τα δελτία τύπου που έστελναν οι γκαλερί και οι καλλιτέχνες αποφάσισα να επισκέπτομαι τις εκθέσεις και  να γράφω για την προσωπική μου άποψη και εντυπώσεις και να την στέλνω στον τύπο. Σταδιακά αυτή η απασχόληση εξελιχθήκε σε εβδομαδίαια στήλη στον Κυριακάτικο Φιλελεύθερο σχετικά με τα εικαστικά την οποία και διατηρώ από το 2007. Μέσα από αυτή την σελίδα στόχος μου είναι να αναδημοσιεύω τα άρθρα αυτά, λίγες μέρες μετά την επίσημη δημοσίευσή τους.

    Archives

    December 2013
    November 2013
    October 2013
    September 2013
    August 2013
    July 2013
    June 2013
    May 2013
    April 2013
    March 2013
    February 2013
    January 2013
    December 2012

    View my profile on LinkedIn